Jupiters kleuren: wetenschappers bieden een nieuwe verklaring voor mysterieuze patronen

Een nieuwe studie heeft eindelijk een verklaring geboden voor de trippy-kleuren en ongewone krullen van Jupiter. Deze gasachtige wervelingen zijn het meest herkenbare aspect van de gigantische planeet geworden, maar ook een van de meest raadselachtige functies. Een team van wetenschappers zegt dat ze nu begrijpen wat de kenmerkende kleurenbanden van de planeet veroorzaakt en waarom deze wervelingen zich gedragen zoals ze doen.

Astrofysici Navid Constantinou en Jeffrey Parker hebben een nieuwe theorie naar voren gebracht dat Jupiter's jetstreams, die de stroming van gassen rond de buitenatmosfeer van de planeet regelen, feitelijk worden afgesneden en gevormd door gemagnetiseerde gassen van onder het oppervlak van Jupiter. Hun bevindingen werden gepubliceerd in The Astrophysical Journal op donderdag.

Wetenschappers weten dat de kleurrijke strepen van ammoniakwolken die de look van Jupiter bepalen, worden geleid door jetstreams of sterke windbanden die de gasplaneet overspoelen. Op het eerste gezicht gedragen deze jetstreams zich op dezelfde manier als die op de atmosfeer van de aarde, maar krijgen ze een andere functionaliteit onder de atmosferische wolken van Jupiter. Dankzij de nieuwste metingen van de NASO-missie Juno, die in juli 2016 in Jupiter aankwam, ontdekten wetenschappers dat deze straalbeken zich 3.000 kilometer diep uitstrekken voordat ze abrupt stoppen, waardoor Constantinou en Parker zich afvragen wat de oorzaak is van zo'n exact einde.

Om de bodem van deze jetstreams te bereiken, hebben Constantinou en Parker een wiskundig model gemaakt op basis van wat bekend is over de eigen jetstreams en weerpatronen van de aarde. Jupiter, die meestal bestaat uit waterstof en helium, ervaart een intense gasdruk onder zijn oppervlak waardoor de elektronen los kunnen komen van waterstof- en heliummoleculen. Zodra deze moleculen vrij zijn om te bewegen, creëren ze elektrische en magnetische velden. En het gebeurt gewoon zo dat Jupiter dat niveau van druk niet ervaart totdat het gas 3000 onder het oppervlak bereikt, precies waar de jetstreams stoppen.

Het team ontdekte dat deze jetstreams stroomden om de trippypatronen op het oppervlak van Jupiter te dicteren en precies op 3000 kilometer te eindigen als gevolg van magnetische velden onder druk. Deze magnetische fluctuaties beïnvloeden dan de patronen en bewegingen die vanuit de ruimte worden gezien.

Constantinou en Parker zeggen dat deze berekeningen wetenschappers een stap dichter brengen bij het ontrafelen van het mysterieuze interieur van de gasreus. Ze zijn van plan om de magnetische velden van Jupiter te blijven bestuderen en hopen op een dag de planeet te zien als een ruimtelaboratorium en een voorbeeld van hoe atmosferische stromingen op andere planeten kunnen werken.