Waarom Hiroshima's nucleaire straling president Obama en Tsjernobyl niet zullen schaden

Op vrijdag wordt president Barack Obama de eerste zittende Amerikaanse president die het Hiroshima Peace Park bezoekt, een monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de nucleaire aanval op de Tweede Wereldoorlog. In tegenstelling tot Tsjernobyl, een stad die nog steeds verwoest is door nucleaire fall-out, leeft Hiroshima nog steeds, met achtergrondstraling die min of meer gelijk is aan elders op aarde. Niet alle nucleaire explosies worden op dezelfde manier gecreëerd.

De aanvankelijke schok van radioactiviteit van "Little Boy", de atoombom die op Hiroshima viel, was enorm, maar de radioactieve neerslag verdween relatief snel. De 9000-pond-uranium-235-bom die door de Enola Gay was gevallen, explodeerde 2.000 voet boven de stad, waar men dacht dat dit maximale schade zou aanrichten.

De ontploffing zelf werd veroorzaakt door kernsplitsing - dat wil zeggen, de snelle, energie-uitscheidende afbraak van atomen - van ongeveer 2,2 pond uit de 141 pond uranium die het bevatte. De ontploffing bereikte een brandende 3600 graden Fahrenheit en stuurde intense stralen van hitte twee mijl buiten het hypocenter van de bom - waarbij volgens een schatting ongeveer 66.000 mensen op een vurig moment werden gedood.

Maar omdat de bom midden in de lucht werd ontploft, was het minder waarschijnlijk dat het overgebleven radioactieve puin, atomen die zich afwendden van het oorspronkelijke uranium, zich in de aarde nestelde. In plaats daarvan werd veel ervan weggeblazen door de kracht van de uitbarstende paddenstoelwolk, wat een van de redenen is waarom de reststraling van Hiroshima zo beperkt was. Terwijl radioactief puin blijft instorten, blijft het uitbarstingen van radioactieve energie vrijkomen, maar het is lang niet zo schadelijk als het in de lucht is. Er wordt gedacht dat de 90 procent uranium die geen splijting onderging bij de bomexplosie steeg naar de stratosfeer - waar een deel ervan terugkwam als "zwarte regen" - maar het meeste verspreid.

We kunnen de snelheid schatten waarmee radioactieve materialen vervallen (en dus straling afgeven), maar de afname van straling in Hiroshima is om meerdere redenen niet goed gedocumenteerd: het was onduidelijk hoeveel materiaal feitelijk viel omdat er geen gegevens werden verzameld en het karakter van de straling (was het de gebruikelijke gammastralen of neutronen uitzenden?) blijft onbekend. Toch was de straling die zijn weg vond naar de Hiroshima-bodem dodelijk: ongeveer 1.900 mensen zouden zijn gestorven als gevolg van kankers veroorzaakt door blootstelling aan straling, en talloze anderen leden aan aandoeningen zoals keloïden, staar en intestinale bloedingen.

De explosie in Tsjernobyl in 1986 heeft aanvankelijk veel minder mensen gedood dan de explosie in Hiroshima, maar het aantal sterfgevallen dat volgde na jarenlange blootstelling aan reststraling was ongelooflijk hoog. Wetenschappers zijn nog steeds aan het discussiëren of het aantal dichter bij de 10.000 of 1 miljoen ligt. Volgens de schatting van het IAEA heeft de ontploffing van Tsjernobyl 400 keer meer radioactief materiaal verdreven dan Little Boy. Gezien het feit dat de explosie in Tsjernobyl de ontploffing van 13 pond van het veel gevaarlijkere plutonium en 160 ton nucleaire brandstof betekende, is het veilig om te zeggen dat het een explosie van enorm verschillende proporties was. Bovendien gebeurde de kernsmelting van Tsjernobyl op de grond, niet in de lucht, waardoor het gemakkelijker wordt voor radioactief puin om in de grond te pummelen, waar het blijft afbreken en straling vrijgeeft vandaag.

Hiroshima's Peace Memorial Park is een bestemming voor toeristen die geïnteresseerd zijn in geschiedenis, terwijl Tsjernobyl een ander soort toeristen trekt.

"Tegenwoordig is de achtergrondstraling in Hiroshima en Nagasaki gelijk aan de gemiddelde hoeveelheid natuurlijke straling die overal op aarde aanwezig is", luidt de officiële documenten van Hiroshima Peace Park. "Het is niet genoeg om de gezondheid van de mens te beïnvloeden." Ondertussen belooft de rondleidingen in Tsjernobyl toeristen naar gebieden te brengen waar ze niet worden bestookt met straling, maar de officiële uitsluitingszone van Tsjernobyl is nog steeds te gevaarlijk om te bezoeken.

De gemakkelijkste manier om over het trieste lot van beide plekken na te denken, kan zijn om die oudste wet op te roepen: de eerste van Newton. Wanneer straling in beweging is, krijgt een stad een nieuwe kans. Als het dat niet is, doet het dat niet.