Waarom ga ik zo veel geeuwen? Wetenschap probeert de biologische redenen te verklaren

Je kent het gevoel. Het is onmogelijk om weerstand te bieden. Je hoeft alleen maar te geeuwen.

Een geeuw bestaat uit een uitgebreide opening van de mond gevolgd door een snellere sluiting. Bij zoogdieren en vogels volgt een lange ademhaling en kortere uitademing de opening van de mond, maar bij andere soorten zoals vissen, amfibieën en slangen is er geen sprake van inademing.

Maar wat zit er achter een geeuw, waarom komt het voor?

In het verleden hadden mensen veel hypotheses. Zo lang als 400 voor Christus dacht Hippocrates dat geeuwen voor de koorts slechte lucht uit de longen had verwijderd. In de 17e en 18e eeuw geloofden artsen dat er meer zuurstof in het bloed, de bloeddruk, de hartslag en de bloedstroom zelf geeuwde. Meer recentelijk is er consensus ontstaan ​​over het idee dat geeuwen de hersenen afkoelt, dus wanneer de omgevingsomstandigheden en de temperatuur van de hersenen zelf toenemen, nemen de gapende episodes toe.

Ondanks al deze theorieën is de waarheid dat wetenschappers de ware biologische functie van geeuwen niet kennen.

Wat we wel weten is dat geeuwen voorkomt bij zowat elke soort. Het gebeurt wanneer een dier moe is. Het kan worden gebruikt als een bedreigingsweergave bij sommige soorten. Geeuwen kan voorkomen in tijden van sociale conflicten en stress, iets dat onderzoekers een verplaatsingsgedrag noemen.

En die wijd open mond kan besmettelijk zijn, vooral bij sociale soorten zoals mensen, chimpansees, bonobo's, makaken en wolven.

Iemand gapen - heck, zelfs lezen over geeuwen - kan ervoor zorgen dat je zelf gaat geeuwen. Waarom?

Onderzoek naar mensen vertelt ons dat mensen die meer empathisch zijn, meer vatbaar zijn voor besmettelijke geeuwen. Wanneer je iemand anders ziet geeuwen, worden de netwerken in je brein die verantwoordelijk zijn voor empathie en sociale vaardigheden geactiveerd.

Geeuwt het ook voor honden aanstekelijk? In 2011 testten Britse biologen zich op aanstekelijk gapen tussen mensen en de beste vriend van de mens. Hoewel 5 van de 19 honden die ze bestudeerden, geeuwden als reactie op de geeuw van een onbekende, konden de onderzoekers niet bewijzen dat de gaapten besmettelijk waren.

In 2013 testten cognitieve en gedragswetenschappers van de Universiteit van Tokio opnieuw aanstekelijk geeuwend in hoektanden terwijl ze stress controleerden. Deze keer ontdekten de onderzoekers dat honden meer kans hadden om te gapen als reactie op een bekend persoon. Ze concludeerden dat honden geeuwen van mensen kunnen 'vangen' en dat gapen eerder een sociaal dan een op stress gebaseerd gedrag is.

In 2014 keken psychologen van de Universiteit van Nebraska naar aanstekelijke geeuwen in asielhonden. Ze ontdekten dat sommige honden die geeuwden toen ze werden blootgesteld aan menselijke geeuwen, verhoogde cortisolgehaltes hadden - een proxy voor stress. Niveaus van het cortisol-stresshormoon stegen niet bij honden die niet geeuwden als reactie op een menselijke geeuw. Deze bevinding suggereert dat sommige honden menselijke geeuwen stressvol vinden en anderen dat niet. Meer onderzoek is nodig om dit aspect van de relatie tussen mens en hond te evalueren.

Dus de jury blijft stilstaan ​​bij het ware waarom van gapen. Maar als het gaat om het gapen tussen soorten, kunt u uw eigen anekdotische gegevens verzamelen. Probeer thuis een experiment: gaapen en kijk of uw huisdier achteruit gaapt.

Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd op De conversatie door Christine Calder. Lees hier het originele artikel.