Nazi-onderzeeër wordt vernietigd door olievlekgevoede zeebacteriën

De Duitse U-boot 166 lag op de bodem van de Golf van Mexico sinds het schip tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Amerikaanse marine tot zinken was gebracht. Bijna 80 jaar lang hebben de bacteriën in die wateren hun wraak op het vaartuig geëist, stuk voor stuk weg kauwend. In 2010 werden ze nog vraatzuchtiger, rapporteren wetenschappers.

Tijdens zijn leven was de U-166 een nazi-onderzeeër die in Amerikaanse wateren patrouilleerde en vier schepen vernietigde. Nadat het uiteindelijk in 1942 was gezonken, ging het verloren tot 2001, toen het werd herontdekt als onderdeel van een pijplijnonderzoek. Sindsdien zijn de omstandigheden rond het wrak verslechterd. Toen het Deepwater Horizon-booreiland in 2010 explodeerde, gaf het een oliewolk af die overeenkomt met 4 miljoen vaten in de wateren rond de onderzeeër.

In een paper eerder in februari in Grenzen in mariene wetenschappen, een team van wetenschappers aan de University of Southern Mississippi beweert dat de olieramp de microbiële gemeenschappen veranderde die op het wrak van de sub leefden, waardoor het sneller dan ooit uiteen viel.

Het team, geleid door Leila Hamdan, Ph.D., een universitair hoofddocent microbiële ecologie, zegt dat U-166 ten prooi valt aan microbiële geïnduceerde corrosie, dat is wanneer kleine gemeenschappen van microben zich vormen op metalen oppervlakken en weg eten bij de beschikbare moleculen die die oppervlakken bieden. Naarmate de microben zich verzamelen naar gezonken schepen of onderzeeërs, vormen ze biofilms - gemeenschappen die samenwerken - en degraderen ze de metalen oppervlakken die ze in de loop van de tijd bewonen.

Hamdan en haar collega's denken dat de Deepwater Horizon-olieramp eigenlijk is veranderd de microbesoorten waaruit deze biofilmgemeenschappen bestaan. Toen het zeewater rond U-166 overstroomde met olie, konden verschillende en hongeriger soorten bacteriën gedijen.

"Tijdreeksafbeeldingen onthullen dat metaalverlies op een zwaar getroffen site, de Duitse onderzeeër U-166, is versneld sinds de lekkage in 2010", schrijven de auteurs. "Deze studie levert bewijs dat restanten van morsen op de zeebodem invloed kunnen hebben op biofilmgemeenschappen en het behoud van historische stalen scheepswrakken."

Hamdan en haar team bevestigden hun theorie door koolstofmetaalschijven te plaatsen rond vijf verschillende wraklocaties binnen de Deepwater Horizons-pluim: drie schepen uit de Tweede Wereldoorlog (inclusief U-166) en twee 19e-eeuwse schepen. Na 16 weken vonden ze de meeste schijfverslechtering bij U-166 (bevestigende beelden van de uiteenvallende onderzeeër in de loop van de jaren) en merkte op dat de schijven een breed scala aan bacteriesoorten cultiveerden, waaronder "olie-afbrekende bacteriën" die de zwavel in ruwe olie eten. Toevoegen aan de afbraak, merken zij op, deze bacteriën genereren eigenlijk bijproducten (metabolieten) die de corrosie van metalen kunnen versnellen - zoals de schijven, of het metaal waaruit U-166 bestaat.

In zekere zin kunnen deze olie-etende bacteriën de nazi-onderzeeërs een poëtische gerechtigheid dienen. Afbeeldingen van U-166 uit 2003, 2009 en 2013 laten zien dat het schip is kwijtgeraakt vijf keer meer metaal in de vier jaar nadat de New Horizons gemorst hadden dan in de zes jaar voorafgaand aan de lekkage. Niet dat deze bacteriën alleen maar uit zijn om nazi-wrakken te krijgen: andere schepen gemaakt van vergelijkbare materialen kunnen ook een hit hebben, noteren de auteurs.

Toch moet het historische belang van U-166 niet worden onderschat, zoals Hamdan opmerkte in een interview met Nieuwe wetenschapper.

"Gezien de historische en culturele betekenis van de U-166, zouden we terug moeten gaan," zei Hamdan. "De diepe zee is een plek waar niet veel mensen contact mee kunnen maken en dit geeft ons een reden om te zorgen."

In het licht van zijn donkere geschiedenis, is het moeilijk om de U-166 als een slachtoffer te zien, al is de rampzalige olie achter zijn degradatie zeker ook geen witte ridder. Zoals de zeebodem bacteriën het wrak opeten, is het een bewijs van meer dan een van de ergste neigingen van de mensheid.